Rekultywacja

Ta forma rekultywacji nazywana jest rekultywacją techniczną¹. Kolejny etap stanowi rekultywacja biologiczna, która może polegać np. na zabezpieczeniu skarp, budowie odpowiednich urządzeń zapobiegających zanieczyszczeniom wód czy wprowadzaniu roślinności, w tym np. zatrawianiu bądź zalesianiu.

1 Państwowy Instytut Geologiczny, Rekultywacja, http://geoportal.pgi.gov.pl/geosam/ekspert_odpowiada/geologia_zloz/rekultywacja (dostęp: 21.10.2020 r.).

Podziemne wydobycie węgla kamiennego powoduje zarówno zmiany ukształtowania terenów, na których jest ono prowadzone, jak i wytwarzanie znacznych ilości tzw. skały płonnej (odpadów wydobywczych). Ze względu na uwarunkowania geologiczne, górnicze i ekonomiczne przeważająca jej część zostaje zagospodarowana na powierzchni – głównie w obiektach gospodarowania odpadami wydobywczymi, ale także w ramach rekultywacji terenów przekształconych w związku z prowadzoną eksploatacją węgla.

To zagospodarowanie realizowane jest zawsze w porozumieniu i przy akceptacji społeczności lokalnych zamieszkujących obszary, na których
nasze kopalnie prowadzą swoją działalność. Odbywa się ono zgodnie z:

• miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego,
• planami gospodarki odpadami,
• aktualnie obowiązującymi przepisami w zakresie gospodarki odpadami,
• w kierunkach uzgodnionych z lokalnymi jednostkami samorządu terytorialnego.

Szczególną uwagę warto zwrócić na Obiekty Gospodarowania Odpadami Wydobywczymi, czyli miejsca zagospodarowywania wspomnianej wcześniej skały płonnej. Są one sukcesywnie poddawane rekultywacji.

Rekultywacja terenów (w tym okołogórniczych) powinna być poprzedzona opracowaniem pełnej dokumentacji, w której określa się jej sposób prowadzenia i docelową rzeźbę terenu. Następnie rozpoczyna się prace terenowe obejmujące rekultywację techniczną oraz biologiczną.

polega na przygotowaniu dokumentacji technicznej, wycenie prac, dokładnym zapoznaniu się terenem przeznaczonym do rekultywacji oraz zaplanowaniem dalszych działań.

to prace obejmujące przekształcenie terenów poprzez:

• odbudowę dróg dojazdowych,
• zmianę ukształtowania terenu, czyli wyrównanie powierzchni, łagodzenie stromych skarp (co wiąże się często z przewożeniem dużych ilości ziemi oraz użyciem ciężkiego sprzętu),
• budowę kanałów i rowów odwadniających, zbiorników wodnych, a czasami także nawodnienie terenu,
• pokrycie gruntu warstwą materiału użyźniającego, pozwalającego na sadzenie drzew i sianie roślinności,
• jeśli zachodzi taka konieczność, można przeprowadzić również inne działania związane z poprawą właściwości gruntów, w tym np. odkwaszanie gleb.