4 czerwca 2022
Paulina

Nasze Pszczoły

Projekt „Ratujmy pszczoły-mogą żyć wśród Nas”

Projekt „Ratujmy pszczoły

– mogą żyć wśród nas”

Rozwój cywilizacyjny – prócz wielu pozytywnych aspektów – na także jedną ciemną stronę: przyczynia się do degradacji środowiska naturalnego. Topnieją lądolody wokół biegunów, znikają wielkie połacie lasów w różnych miejscach globu, kurczą się – lub znikają zupełnie – populacje różnych gatunków zwierząt. Należą do nich także pszczoły. Tymczasem od paru dekad naukowcy z wielkim niepokojem odnotowują zjawisko masowego wymierania pszczół, określane angielskim skrótem CCD (Colony Collapsed Disorder).

Zaobserwowano je po raz pierwszy w Stanach Zjednoczonych w latach 60. ubiegłego wieku. Mimo długoletnich badań, nie udało się do tej pory w sposób jednoznaczny wskazać jego przyczyn. Wpływ na nie mają zapewne środki chemiczne stosowane w rolnictwie, wirusy oraz – oczywiście – globalne zanieczyszczenie środowiska.

Nie znaleziono także skutecznych sposobów jego powstrzymania. Mimo szeregu działań prewencyjnych, proces się nasila. W krytycznym okresie 2006-2007 w Ameryce Północnej wyginęła 1/3 pszczelej populacji! W kolejnych latach dotarło ono również do Europy, porażając swą skalą. Zdarzają się zimy, po których liczba polskich pszczół zmniejsza się nawet o 30 procent!

Pszczoły należą do gatunków niezbędnych dla przetrwania ludzi. To dzięki nim – i procesowi zapylania – powstaje 1/3 żywności na świecie! Każdy proces, prowadzący do zmian w naturalnym środowisku ich życia – a więc również całkiem banalne, wydawałoby się, działania, jak likwidacja nieużytków czy zamiana łąk i obszarów zielonych na tereny przemysłowe – zwiększa zagrożenie dla pszczelego gatunku. Powoduje bowiem zmniejszenie dostępności pożywienia oraz miejsc schronienia, w których roje mogłyby zakładać swe gniazda.

W odpowiedzi na owe zagrożenia powstał pomysł celowej lokalizacji pszczelich rodzin na terenach silnie zurbanizowanych, a więc z założenia nieprzyjaznych dla nich, oraz przystosowywania ich na potrzeby tych owadów.

Kolejne samorządy oraz firmy starają się inicjować i wspierać działania zmierzające do wzrostu pszczelej populacji. Pierwszym i podstawowym krokiem jest zakładanie pasiek na terenie fabryk, zakładów pracy czy biurowców.

W proces włączyła się także Jastrzębska Spółka Węglowa, bardzo poważnie traktująca zagadnienie ochrony przyrody i jej zasobów. Projekt „Ratujmy pszczoły – mogą żyć wśród nas” ma dwa wymiary: edukacyjny oraz praktyczny. Ten pierwszy przyjął formę ścieżki edukacyjnej; w oryginalnym środowisku życia pszczół uczestnicy – głównie dzieci i młodzież, ale także ich rodzice – nabywają wiedzę o zwyczajach i codziennym funkcjonowaniu pszczelich rodzin, o produktach ich działalności i wspomnianych zagrożeniach środowiskowych. Wymiar praktyczny projektu zaś to po prostu nasza pasieka. Stoi ona przy czynnym szybie kopalnianym i jest przykładem rewitalizacji, rekultywacji oraz racjonalnego zagospodarowania terenów górniczych.

Na terenie, gdzie kiedyś setki metrów pod ziemią fedrowano węgiel, dziś możemy odwiedzić swego rodzaju lokalne centrum edukacji.

Dowiemy się tam m.in: jak powstaje ul, jakie zwyczaje w nim panują oraz jakie – czasem bardzo nietypowe – zastosowanie mają pszczele produkty?

Zapraszamy do odwiedzin naszej pasieki i bliższego poznania naszych pożytecznych przyjaciół. Wśród wielu atrakcji, na gości czeka także wystawa plakatów pochodzących z wielokrotnie nagradzanej w Polsce i za granicą książki „Pszczoły” autorstwa Wojciecha Grajkowskiego, ilustrowanej przez Piotra Sochę, a wydanej przez Wydawnictwo Dwie Siostry.